Herbata i ciasto na stole
Rooibos

Właściwości i zastosowanie herbaty Rooibos

Jeśli szukasz zdrowego napoju, herbata na bazie lub z dodatkiem Rooibos to jedna z najlepszych opcji. Wykazuje ona bowiem szereg właściwości, które bardzo dobrze wpływają na nasz organizm. Skąd się w ogóle wzięła i czym się charakteryzuje? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w poniższym tekście.

Co to jest Rooibos?

Nazwa ta odnosi się zarówno do rośliny, jak i przyrządzanego z niej napoju. W dosłownym tłumaczeniu znaczy po prostu „czerwony krzew”. Roślina ta jest w naszym kraju znana także pod swoją nazwą systematyczną — czerwonokrzew afrykański lub aspalat prosty (Aspalathus linearis).

Jest to będący endemitem krzew występujący naturalnie i uprawiany tylko w Republice Południowej Afryki, na obszarze gór Cederberg. Roślina ta jest bardzo odporna na niekorzystne warunki środowiskowe i może wzrastać nawet na piaszczystej i spalonej słońcem glebie. Do rozwoju i kwitnienia wymaga typowo górskich warunków, które znaleźć można wyłącznie powyżej 900 m n.p.m. Dojrzałym osobnikom nie jest straszne ani upalne lato, ani srogie zimy. Mogą one osiągać nawet 1,5 m wysokości. Krzew ten szeroko się rozgałęzia, wytwarzając cienkie, podłużne i jasnozielone liście i żółte kwiaty. Jego owocami są stronki, co kwalifikuje go jako przedstawiciela rodziny bobowatych. Palowy system korzeniowy umożliwia mu zaś dużą stabilność, a nawet odnowienie struktury gleby po pożarze.

Jeśli zaś o napój chodzi, produkuje się go z łodyg i liście czerwonokrzewu. Nazywa się go herbatą wyłącznie przez podobieństwo przetwarzania surowca — po fermentacji usypuje się z niego niewielkie kopczyki i pozostawia do wyschnięcia w ciepłym miejscu na kilka dni. Zbiory odbywają się w styczniu, gdyż jest to środek lata po południowej stronie równika.

Jakie właściwości i zastosowanie ma herbata Rooibos?

Mimo że Rooibos nie jest wymagającą rośliną, zarówno ona, jak i przygotowywane z niej napoje zawierają mnogość pożytecznych składników ożywczych. Przede wszystkim stanowi doskonałe źródło witaminy C oraz zawiera duże ilości m.in. magnezu, potasu, wapnia, żelaza, cynku, fluoru, manganu i miedzi. Dzięki temu pijąc go, można w łatwy sposób uzupełnić niedobór tych pierwiastków (zwłaszcza wapnia). Wytwarzany z liści czerwonokrzewu napój zawiera bardzo mało tanin. Sprawia to, że picie go nie utrudnia wchłaniania mikro- i makroelementów. Ponadto stanowi także bogate źródło polifenoli i innych przeciwutleniaczy (flawonoli, dihydrochalkonów, aspalathinu i nothofaginu), pomagających chronić organizm przez wolnymi rodnikami i stresem oksydacyjnym, który wywołują. Dzięki zawartości w liściach kwasu cynamonowego i benzoesowego rooibos ma także właściwości bakterio- i grzybobójcze.

czerwona herbata

Oprócz tego Rooibos wpływa korzystnie na układ krwionośny. Między innymi obniża ciśnienie krwi i wspomaga prawidłowe funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Wykazuje także możliwości ograniczania wytwarzania hormonu stresu, co pomaga regulować m.in. uczucie głodu. Dzięki herbacie Rooibos można więc wspomóc odchudzanie. Według przeprowadzonych badań naukowych zwiększa także wrażliwość tkanek na insulinę i pomaga utrzymywać prawidłowe stężenie cukru we krwi — jest więc doskonałym suplementem leczenia cukrzycy typu II. Dobroczynne działanie Rooibos obejmuje także wspomaganie regeneracji wątroby i zapobieganie powstawaniu nowotworów. Dodatkowo pomaga także w leczeniu problemów skórnych i łagodzi kolki dziecięce oraz bóle brzucha. Wpływa też na rozszerzanie oskrzeli, co pomaga przy ich zapaleniu i astmie, a także ułatwia odkrztuszanie przy innych chorobach układu oddechowego. Zapobiega też peroksydacji lipidów, co sprawia, że potencjalnie chroni także przed chorobą Alzheimera i Parkinsona.

Kto może ją pić?

Odpowiedź jest prosta — właściwie każdy. Przeprowadzone badania pokazują, że picie herbaty Rooibos nie niesie żadnych skutków ubocznych. Rooibos nie zawiera także kofeiny, co sprawia, że nadaje się nawet dla kobiet w ciąży i małych dzieci. Polecana jest zwłaszcza tym pierwszym, przez wzgląd na dużą zawartość żelaza, która pozwala zwalczać często towarzyszącą ciąży niedokrwistość. Zaobserwowano także właściwości wspomagające laktację, co czyni z niej idealny napój dla kobiet karmiących.

Jak parzyć herbatę Rooibos?

Prawidłowe zaparzenie herbaty rooibos trwa 4-5 minut i wymaga wody o temperaturze 95 °C. Pojedynczą filiżankę można zaparzyć z czubatej łyżeczki. Rooibos jest także sprzedawana w torebkach lub jako liście.

Przy parzeniu liści najlepiej jest korzystać z papierowego filtra, gdyż są one na tyle drobno posiekane, że przechodzą przez sitka. Napary z Rooibos mogą być czerwone lub zielone. Ten pierwszy w rzeczywistości ma kolor brązowy, lekko słodki posmak i bardzo charakterystyczny aromat — określa się go jako owocowy i ziemisty. Natomiast zielony, jak zwyczajne zielone herbaty, będzie miał posmak trawiasty.

Napój ten można pić zarówno na gorąco, jak i na zimno. Można nawet przygotować mrożoną herbatę — po zalaniu litrem wrzątku trzech łyżek suszu wystarczy napar odfiltrować, ostudzić i po dodaniu łyżki miodu oraz soku z cytryny (wystarczy połówka) wstawić na kilka godzin do lodówki.

herbata rooibos

Podsumowanie

Herbata Rooibos po raz pierwszy zawędrowała do Europy w 1904 roku za sprawą rosyjskiego kupca Benjamina Ginsberga. Popularność zaczęła jednak zyskiwać dopiero po 1930 roku, gdy dr Peter Le Fras Nortier zaczął przeprowadzać eksperymenty z jej uprawą. Napój ten od pokoleń był stosowany w medycynie ludowej Afryki, a jego dobroczynne oddziaływanie na organizm potwierdzają coraz liczniej przeprowadzane badania. Patrząc na to, co zawiera oraz duży zakres potencjalnego zastosowania, można się pokusić o stwierdzenie, że jeśli kiedykolwiek miałby istnieć cudowny napój, to właśnie napar z Rooibos byłby najbliższy temu mianu.