Czarna herbata właściwości, działanie i parzenie

Najpopularniejszą herbatą na świecie jest odmiana czarna. Obecnie możemy ją kupić w wielu wariantach (liściasta, ekspresowa, granulowana) oraz smakach. Jest doskonałym napojem rozgrzewającym i gaszącym pragnienie. Wyjątkowo smakuje podana z miodem i cytryną lub z sokiem imbirowym. Herbata posiada wiele dobroczynnych właściwości, które poznasz po przeczytaniu tego artykułu. Czym jest i jakie są dobroczynne właściwości herbaty? O tym przeczytasz poniżej.

Jak powstaje czarna herbata?

Czarna herbata pochodzi z krajów oddalonych od nas o tysiące kilometrów. Jej wyjątkowy i wartościowy skład zawdzięczamy ciężkiej i cierpliwej pracy wielu rąk. Czarnej herbacie poświęca się dużo czasu, a osoby pracujące nad jej najwyższą jakością posiadają szeroko rozwiniętą i głęboką wiedzę w tym zakresie. Napar z czarnej herbaty posiada bardzo przyjemny aromat i ma kolor jasno lub ciemnoczerwony. Najlepiej smakuje podany na ciepło. Czarna herbata to również Assam i Cejlon (z Sir Lanki), Dareeling z Indii oraz wiele innych gatunków. Każdy z nich posiada polifenole (substancje przeciwutleniające) oraz teaflawinę (subst. poprawiająca pracę mózgu).

Zasadniczo proces tworzenia herbaty polega na doprowadzeniu do więdnięcia liści, następnie wykonuje się zwijanie, fermentowanie i suszenie. Zwijanie powoduje, że ścianki komórek liści pękają, a do soku komórkowego dostaje się tlen. Następnie podczas fermentacji dochodzi do zmiany koloru i powstania przyjemnego aromatu. W trakcie suszenia pozbawia się liście resztek wilgoci. Na samym końcu wykonuje się sortowanie, czy grupowanie liści pod względem grubości i wielkości.

• więdnięcie – przeprowadzane w naturalnych warunkach, zazwyczaj trwa nawet do 20 godzin. Można jednak wykonać mechaniczne więdnięcie, wówczas czas ten skraca się do 3 godzin.
• skręcanie – rozpoczyna się po procesie więdnięcia, celem działania jest zapoczątkowanie występowania reakcji chemicznych, które z kolei przyczyniają się do zmiany właściwości herb czarnej,
• fermentacja – rozpoczyna się już w trakcie skręcania liści,
• suszenie liści – następuje na samym końcu, zatrzymuje najlepsze właściwości w herbacie.

Tak przygotowana herbata może zostać zapakowana i przygotowana do wysyłki.

Wpływ czarnej herbaty na organizm człowieka

Wpływ na skórę

Czarna herbata jest jednym z produktów docenianych przez branże kosmetyczną. Właściwości zdrowotne sprawiają, że herbata w dużym stopniu wpływa na kondycję skóry odżywiając ją i spowalniając procesy starzenia. Kosmetyki z zawartością czarnej herbaty, najczęściej stosowane są do skóry wrażliwej i delikatnej. Dodatkowo czarna herbata pomaga w walce z owrzodzeniami i grzybicą.

Wpływ na zęby

Jak się okazuje, czarna herbata wzmacnia szkliwo oraz zmniejsza ilość bakterii w jamie ustnej i zapobiega powstawaniu próchnicy.

Wpływ na układ pokarmowy

Czarna, mocna herbata bez cukru, często podawana jest w przypadku zatruć. W napoju znajduje się bowiem bardzo cenny składnik, jakim jest tanina, która jest substancją wiążącą toksyny. Dodatkowo, czarna herbata polecana jest tuż po ciężkostrawnym posiłku, przyspiesza trawienie. Pamiętaj jednak, że tanina ogranicza możliwość wchłaniania żelaza, raczej nie należy popijać czarną herbatą preparatów i posiłków żelazotwórczych.

Czarna herbata na złe samopoczucie

Właściwości zdrowotne napoju są tak szerokie, że obejmują zasięgiem nawet nasze samopoczucie. Czarna herbata wpływa bowiem na przemęczenie. Dodaje energii i skutecznie usuwa pierwsze symptomy zmęczenia. Dlaczego tak się dzieje? W składnie produktu znajduje się alkaloid – kofeina, wpływający na pobudzenie naszego organizmu i dostarczenie mu odpowiedniej dawki energii. Co ciekawe, wypijana rano filiżanka czarnej herbaty zawiera więcej kofeiny niż kawa.

Zwyczajowy podział czarnej herbaty na kategorie:

• Pekoe, Orange Pekoe, Flowery Orange Pekoe – różne rodzaje małych. Liści, zbierane z górnej części krzewu; według miłośników herbaty to najlepszy napój.
• Broken Pekoe, Broken Orange Pekoe – różne rodzaje małych liści. Zbierane z górnej części krzewu; liście są mechanicznie łamane podczas produkcji.
• Souchong – duże liście herbaciane, zbierane z reguły z dolnej części krzewu.
• Pył herbaciany – najgorszy rodzaj herbaty, używany do produkcji herbaty ekspresowej.

Najbardziej popularne gatunki czarnej herbaty: assam, yunnan, darjeeling, ceylon.

CEYLON

Herbaty cejlońskie pochodzą z Sir Lanki i występują pod różnymi postaciami: całych czarnych liści przypominających plecionkę, czasem rozgałęzionych, małych rozdrobnionych w kolorze ciemnobrunatnym lub czarnym zabarwieniu, stosowanych w produkcji herbat ekspresowych. Wyróżniają się głębokim aromatem i mocnym smakiem. Najbardziej doceniane przez Anglików. Napar może posiadać barwę pomarańczową lub ciemnoczerwoną, a nawet miedzianą. Herbaty cejlońskie zawierają dużo garbnika. Najmniejsze ich liście parzy się tylko przez 2 minuty, a liście występujące w całości przez 3-4 minut.

Ceylon Kenilworth

Posiada długie, spiczaste liście i ma ostry i cierpki smak.

Ceylon OP high grown

Wyjątkowy rodzaj herbaty, który pochodzi z najwyżej położonych upraw cenionego obszaru Nuwara Elia, znajdującego się na wysokości 2000mnpm. Ma wysoką jakość, jasny napar i ciekawy, bardzo subtelny aromat.

CHINA YUNNAN

Odmiana liściasta z prowincji Yunnan. Daje napar bardzo orzeźwiający, ostry i nieco ziołowy.

Golden Yunnan

Znana chińska herbata z regionu Yunnan w południowych Chinach ze złotymi pączkami, o bardzo delikatnym wytrawnym smaku.

ASSAM

Herbata bardzo dobrej jakości. Naturalny smak, bardzo aromatyczny.

DARJEELING

Ceniona przez koneserów. Posiada ciekawy, kwiatowy aromat. Listki herbaty czarnej zawierają witaminy A, B1, B2, C, E i K, minerały (np. fluor, żelazo, potas, cynk, magnez) oraz bioflawonoidy.

Parzenie herbaty czarnej

Czarną herbatę należy parzyć w temperaturze 100 stopni przez 3-5 minut. Przedłużenie czasu parzenia powoduje, że napar zaczyna smakować gorzko. Dodatkowo dochodzi do wydzielenia taniny, która neutralizuje pobudzające działanie teofiliny. Konkretny czas parzenia zależy od postaci herbaty. Listkową parzymy przez 5 minut, połamaną przez 3 minuty, a pokruszoną przez zaledwie 2 minuty. Najlepiej używać miękkiej wody np. źródlanej. Warto pamiętać, że odmianę Darjeeling parzymy maksymalnie 3 minuty. Herbatę należy zaparzyć w ogrzanym wrzącą wodą, a następnie do sucha wytartym porcelanowym czajniczku, wtedy otrzymamy pełny aromat.

Czas parzenia herbaty wpływa na jej właściwości. Do 3 minut w naparze dominuje teina, która później wiązana jest przez uwalniające się do niego garbniki. Napój jest silnie pobudzający. Przy dłuższym parzeniu uzyskujemy napar o właściwościach relaksujących.Ilość użytego suszu też nie jest bez znaczenia. Zawsze najlepiej sugerować się konkretnymi wytycznymi dla danej herbaty, ale jeżeli nie posiadamy takich informacji, to możemy przyjąć, że optymalną ilością jest 2,5 grama na 200 ml wody. Nie oznacza to, że parząc herbatę w dzbanku powinniśmy ilość naparu zwiększyć stosunkowo do podanych wcześniej wartości. Lepiej przyjąć zasadę, że na każdy litr wody dodajemy 2,5 grama suszu.

Ważne!

Herbaty z regionu Assam parzymy w twardej wodzie.

Po czym poznać, ze herbata się dobrze zaparzyła?

Jest to bardzo proste. Na jej powierzchni zobaczymy charakterystyczną pianę, a napar będzie miał pełny, intensywny smak i głęboki aromat. Niewyczujemy w niej goryczy.

Właściwości herbaty czarnej:

• Poprawa zdrowia jamy ustnej.
• Poprawa funkcji poznawczych mózgu.
• Obniżanie poziomu złego cholesterolu.
• Przyspieszenie wzrostu włosów.
• Chroni przed rakiem.
• Zmniejsza ryzyko zawału serca.
• Zawiera dużo fluoru, więc wspomaga walkę z próchnicą.
• Zapobiega powstaniu kamienia nazębnego.
• Odkaża organizm.
• Zwalcza wolne rodniki.
• Poprawia pracę układu trawiennego.
• Potencjalnie chroni przed cukrzycą.
• Zwiększa koncentrację.
• Pomaga dbać o linię.
• Relaksuje.
• Przeciwdziała zakrzepom krwi.

Negatywny wpływ picia herbaty czarnej

Niestety dobroczynne właściwości to nie wszystko. Pijąc czarną herbatę, a przede wszystkim przesadzając z jej ilością, dostarczamy do organizmu dużą dawkę kofeiny, która powoduje: ból głowy, nerwowość, zaburzenia snu, wymioty, biegunkę, drażliwość, drżenie, nieregularne bicie serca, zgagę, zawroty głowy lub dzwonienie w uszach. Osoby podatne na działanie kofeiny powinny zwracać uwagę na ilość wypijanego naparu. Wato wiedzieć, że herbata czarna może zmniejszyć wchłanianie niektórych minerałów i białka. Można temu zapobiec dodając do niej cytrynę lub mleko. Dzieje się tak ze względu na zawartość garbników.

Czy można pić czarną herbatę w ciąży?

Wiele kobiet zastanawia się, jaki wpływ na ciążę ma czarna herbata. W końcu zawiera sporą ilość kofeiny, więc czy ciężarne nie powinny z niej całkowicie zrezygnować? Picie czarnej herbaty w ciąży nie jest do końca dobre dla rozwijającego się dziecka. W jednej szklance herbaty znajdziemy aż 65 mg kofeiny, a dokładniej teiny. Kofeina zawarta w herbacie jest przyswajana wolniej niż ta z kawy, ale działa dłużej.

Lekarze pozwalają kobietom spodziewającym się dziecka pić maksymalnie 2 szklanki herbaty dziennie. Większa ilość nie jest zalecana nie tylko ze względu na zawartość substancji pobudzającej, ale również na to, że zawarte w niej składniki aktywne hamują wzrost komórek, a zatem mogą źle wpływać na rozwój płodu. Dodatkowo posiada właściwości zapierające, czyli wzmaga zaparcia.

Czarna czy zielona?

Wiele osób zastanawia się, czy pić herbatę czarną czy zieloną, ponieważ są to dwie najpopularniejsze odmiany. Odpowiedź nie jest prosta, ponieważ każda z nich posiada nieco inne właściwości oraz zupełnie inny smak. Postanowiliśmy przygotować dla Państwa porównanie, które pomoże w podjęciu decyzji.

• Posiada właściwości antyoksydacyjne: zielona silne, czarna słabsze
• Zapobiega tworzeniu się wolnych rodników: obydwie w podobnym stopniu.
• Chelatuje jony metali- katalizatory reakcji wolnorodnikowych: Fe -zielona tak, czarna silniej; Cu -obydwie tak samo.
• Posiada zdolność „wyłapywania’’ wolnych rodników: obydwie tak samo
• Powoduje wzrost aktywności enzymów antyoksydacyjnych: obydwie tak samo
• Zapobiega obniżaniu zawartości witaminy E, A i C w organizmie: zielona silniej
• Hamuje stres oksydacyjny: obydwie tak samo
• Hamuje rozwój próchnicy: obydwie tak samo
• Właściwości przeciwbakteryjne : zielona tak, czarna w zdecydowanie mniejszym stopniu
• Pomaga w procesach trawienia: zielona tak, czarna w zdecydowanie mniejszy stopniu
• Zdolność redukowania nadmiaru tkanki tłuszczowej: zielona tak, czarna raczej nie